Dublinliler, James Joyce’un ilk defa 1914 yılında yayınlanan on beş öyküsünden oluşuyor. Kitabın çevirmeni Murat Belge’nin önsözde yaptığı “acı bir kitap” tahlili doğru; zira pek çoğumuz için yaşamın acı hali olan hayatın olmamışlığını, her insan için eksik kalmışlığını, bu eksikliklerin hissettirdiği soğuk kederi okuyoruz. Örneğin yazar, “Yarıştan Sonra” isimli öyküde yaşamın neşeli tarafında duran, yaşamdan zevk alan […]
Bir hassasiyetin romanı: Huzur
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur’u bir hassasiyetin romanı; kahramanımız Mümtaz’ın şahsında, yaşadığı dünyaya karşı hassasiyet duyan, onun gibi düşünceler devridaiminde olan insanların romanı. İmparatorluğun yıkıntılarında yeni bir yaşam kurmaya çalışan insanların kendilerine ve dünyaya dair hezeyanlarının hikâyesi; yıkılmak üzere olan, eskinin alımlı ahşap evleri ve yenice dikilen binalar, ve buna benzer sayısız iç içe geçmişlik arasında […]
Yakın tarihten bir acı çığlık: Huzursuzluk
Zülfü Livaneli’nin son romanı Huzursuzluk, bugünün Orta Doğu coğrafyasında hüküm süren zorbalığa dair Batılı kent insanı için düşülmüş bir not. Livaneli romanda, yakın zaman içerisinde Ezidiler’in uğradığı zulmü bir gazeteci vasıtasıyla anlatıyor. Romanın isminde de vurgulandığı üzere günümüzün terör ortamı içerisinde yaşadığımız şeyin tam olarak büyük bir ‘huzursuzluk’ hali olduğunu anlatıyor yazar. Livaneli, roman boyunca […]
Kaygusuz’un edebi aynasında toplumsal bir seyir: Barbarın Kahkahası
Sema Kaygusuz, Barbarın Kahkahası’nda küçük bir komünitedeki insan karakterlerini bireysel davranışlar ve insanlar arası ilişkiler üzerinden bir motelde geçirilen yaz tatili evreninde anlatıyor.
Romanda bir ana kahramanımız yok. Hikâyeyi bir kişinin ağzından dinlemiyoruz ve roman bir hikâye üzerinden kurgulanmamış. Farklı bireylerin kendilerine ait yaşamlarına ve ilişkilerine tanıklık ediyoruz. Saldırgan bir feminizmin domine ettiği heteroseksüel bir ilişki, kişisel eksikliklerin birbiriyle giderilmeye çalışıldığı homoseksüel bir ilişki… Hepsi yakınımızda, her gün tesadüf edebileceğimiz insanlar.
Bir kent aidiyeti: İstanbul -Hatıralar ve Şehir-
Orhan Pamuk’un Istanbul “Hatıralar ve Şehir”i, Istanbul’da artık ne görmediğimize ve bugün ne gördüğümüze dair, zaman zaman yazarın hatıralarının eşlik ettiği esaslı bir kaynak. Yazar, şehrin esas kimliğini yaşamamış olsa da hisseden Istanbul tutkunları için otobiyografisiyle zenginleştirdiği bir şehir rehberi sunuyor. Pamuk, yazar kimliğinin oluşmasındaki temel itkinin Istanbul’a duyduğu aidiyet olduğunu söylüyor ve Istanbul’daki yıkım […]
Bir kimlik meselesi olarak özgürlük: Coelho’nun Casus’u
Casus, tarihin unutulmaz kadınlarından Mata Hari’nin yaşam öyküsü özelinde, genç bir kadının hayatına biçilen rolden sıyrılarak kendi yoluna gitmesinin, istediği an istediği kişi olabilmesinin, kimliğinden ve mecburiyetlerinden kaçışının hikâyesi. Coelho’nun , Mata Hari ile avukatının mektuplarından yola çıkarak incelikle kurguladığı romanda, gerçekten Mata Hari’nin günlüğünü okuyor gibi hissediyoruz. Kendine bambaşka bir hayat kurgularken, savaşın mutlak […]
Delilikle sıradanlık arasındaki ince çizgide “Müptezeller”
Müptezeller, delilikle normallik arasındaki ince çizginin romanı, normalliği kabul etmekle reddetmenin. Ve soruların, soruların..: Etik değerlerin ve iyi ahlakın sorgulanması: Ekmek parası için neler yapılır? İyilikten, iyi insan olmaktan ödün verilir mi? İnsanın kendisiyle bitmek bilmeyen yüzleşme konusu: “Ben iyi bir insan mıyım?”. İçinde bulunduğumuz ikilemler: Sözgelimi Che Guevara’nın hayat öyküsünü okuyup, saygı duyup; aynı […]
Tüm kadınların ruhu: Tante Rosa
Tante Rosa, ölümünden onlarca sene sonra bile metinleriyle bir anıt gibi yamacımızda dikilen aklı güzel Sevgi Soysal’dan okumaktır kadınlığı… Tante Rosa, on dört parça hikâyede esasen tüm kadınların ve özellikle bazı kadınların yaşam öyküsüdür: Aykırı, alışılmamış bir şey yapan, düzen bozan ve bu yüzden afaroz edilen, ve bunu yaptığı için yaşamını romanlardaki gibi sefilce, yapayalnız […]